Við gildistöku nýrra lyfjalaga 1. janúar 2021 fékk Lyfjastofnun það hlutverk að taka ákvörðun um verð og greiðsluþátttöku í lyfjum hér á landi, þar á meðal að ákvarða hámarksverð í smásölu á ávísunarskyldum lyfjum.
Eitt af markmiðum lyfjalaga er að halda lyfjakostnaði í lágmarki, og við ákvörðun hámarksverðs ávísunarskyldra lyfja í heildsölu og smásölu er Lyfjastofnun skylt að taka mið af verði sömu lyfja í viðmiðunarlöndum.
Fyrsta ákvörðun um breytta smásöluálagningu
Í maí á síðasta ári tók Lyfjastofnun í fyrsta sinn ákvörðun um breytta smásöluálagningu ávísanaskyldra lyfja. Sú ákvörðun var þríþætt.
- Verðþrepum sem og smásöluálagningu var breytt þann 1. júlí 2022. Álagning á ódýrustu lyf lækkaði en álagning á dýrari lyf hækkaði. Um var að ræða 2,5% heildarhækkun á álagningu.
- Ákveðið var að greiða sérstakt þjónustugjald til apóteka, 120 kr., fyrir að afgreiða ódýrasta lyf eða lyf sem er innan við 5% dýrara en það ódýrasta, í viðkomandi viðmiðunarverðflokki. Þessi ákvörðun tók gildi 1. janúar 2023.
- Ákveðið var að smásöluálagning ávísunarskyldra lyfja skyldi hækka þann 1. mars 2023 sem samsvarar verðlagsforsendum fjárlaga 2023. Þannig myndi heildarupphæð smásöluálagningarinnar hækka í samræmi við prósentuhlutfall verðlagsbreytinga og hækkunin dreifast mismunandi á verðþrep.
Forsendur hækkunar nú - til framkvæmda í tveimur áföngum
Prósentuhlutfall verðlagsbreytinga er 10,6% samkvæmt fjárlögum ársins 2023 eins og fram kom í frétt Lyfjastofnunar í janúar sl. Heildarhækkun smásöluálagningar mun því verða 10,6% miðað við heildarsmásöluálagningu 2022. Í ljósi stöðunnar í þjóðfélaginu um þessar mundir, m.a. vegna óvenju mikillar og vaxandi verðbólgu, hefur verið ákveðið að hluti hækkunarinnar komi til síðar á árinu.
Fyrirhuguð hækkun 1. mars verður því í tveimur áföngum. Í dag, 1. mars 2023, hækkar smásöluálagningin um 7% miðað við heildarsmásöluálagningu 2022. Þann 1. október nk. hækkar álagningin um 3,6% miðað við heildarsmásöluálagningu 2022, að gefnum fyrirvara um breyttar forsendur.
Athuga skal að umrædd hækkun smásöluálagningar segir ekki til um hækkun lyfjaverðs í heild sinni. Lyfjaverð samanstendur af innkaupsverði apóteka, smásöluálagningu og virðisaukaskatti.
Neðangreind tafla sýnir hvernig hámarkssmásöluverð ávísunarskyldra lyfja verður reiknað út frá heildsöluverði frá og með 1. mars 2023
Hámarksheildsöluverð | Smásöluálagning |
0 – 4.999 kr. | 20% + 1.133 kr. |
5.000 – 19.999 kr. | 14% + 1.354 kr. |
20.000 – 99.999 kr. | 2% + 3.422 kr. |
>100.000 kr. | 0,3% + 6.325 kr. |
Dæmi
- Lyf sem kostar 1.300 kr. í heildsölu, kostaði í febrúar 3.260 kr. í smásölu (m/vsk) en mun kosta 3.339 kr. í mars. Hækkun verðs nemur þannig 79 kr. eða 2,4%.
- Lyf sem kostar 7.000 kr. í heildsölu, kostaði í febrúar 11.470 kr. í smásölu (m/vsk) en mun kosta 11.574 kr. í mars. Hækkun verðs nemur þannig 104 kr. eða 0,9%.
Smásöluálagning verður síðan sem hér segir frá 1. október 2023 með fyrirvara um breyttar forsendur
Hámarksheildsöluverð | Smásöluálagning |
0 – 4.999 kr. | 20% + 1.181 kr. |
5.000 – 19.999 kr. | 14% + 1.454 kr. |
20.000 – 99.999 kr. | 2% + 3.538 kr. |
>100.000 kr. | 0,3% + 6.670 kr. |
Ákvörðunin er tekin að höfðu samráði við fulltrúa lyfsöluleyfishafa eins og kveðið er á um í lyfjalögum.