Fjöldi aukaverkanatilkynninga færðist að mestu leyti til fyrra horfs strax á vordögum 2022, og varð þá eins og var fyrir heimsfaraldurinn. Þannig var staðan síðari hluta síðasta árs, og þannig er staðan í grunninn fyrstu þrjá mánuði ársins 2023. Þó er um frávik að ræða sem gera þarf grein fyrir.
Fjöldi tilkynninga eftir alvarleika
Eins og sést á fyrra súluritinu sem fylgir, bárust Lyfjastofnun 72 tilkynningar um alvarlega aukaverkun í janúar. Af þeim komu 64 frá Embætti landlæknis, tilkynningar um lyfjatengd andlát yfir tveggja ára tímabil, 2021 og 2022. Aðrar tilkynningar um alvarlegar aukaverkanir í janúar voru því 8 talsins.
Í mars voru tilkynningar um alvarlega aukaverkun 18. Af þeim komu 13 frá Landspítala og tengjast vinnslu upplýsinga um hjartavöðva- og gollurshússbólgu, atvik sem ná yfir lengra tímabil en þá þrjá mánuði sem hér eru fyrst og fremst til umfjöllunar. Þrjár tilkynningar um alvarlega aukaverkun tengdar bóluefnum gegn COVID-19 bárust að auki í mars, 2 tilkynningar alvarlegs eðlis tengdust öðrum lyfjum. Í febrúar voru tilkynningar um alvarlega aukaverkun 9 talsins og tengjast þær ýmsum lyfjum.
Fjöldi tilkynninga eftir tilkynnendum
Í janúar barst 71 tilkynning frá heilbrigðisstarfsfólki og 7 frá notendum eða aðstandendum þeirra. Misræmi milli talna í súlurit annars vegar og töflu hins vegar í janúarmánuði skýrist af því að ein tilkynning sem barst fellur ekki undir þá flokkun sem sést í töflunni og kemur því bara fram í súluritinu. Í febrúar sendu læknar 8 tilkynningar um aukaverkun, 7 komu frá lyfjafræðingum en 16 frá notendum eða aðstandendum þeirra. Í mars bárust 18 tilkynningar um aukaverkun frá læknum, 4 frá lyfjafræðingum, ein tilkynning frá starfsmanni í annarri heilbrigðisstétt og 12 frá notendum eða aðstandendum þeirra.
Rétt er að taka fram að um tilkynningar vegna gruns um aukaverkun er að ræða. Það merkir að tilkynnt tilvik hafa átt sér stað í kjölfar lyfjanotkunar, en segir ekki til um hvort um orsakasamhengi sé að ræða milli tilvikanna og lyfjanotkunarinnar.
Fjölda aukaverkanatilkynninga ber alltaf að skoða í samhengi við notkun lyfs eða bóluefnis.
Mikilvægt að tilkynna um aukaverkun lyfs
Enn skal ítrekað að aukaverkanatilkynningar veita mikilvægar upplýsingar um öryggi lyfja þegar þau eru komin í almenna notkun. Því er rétt að hvetja almenning jafnt sem heilbrigðisstarfsfólk til að senda upplýsingar um slík tilvik til Lyfjastofnunar.
Heilbrigðisstarfsmanni sem hefur grun um alvarlega, nýja eða óvænta aukaverkun af notkun lyfs í störfum sínum, er skylt að tilkynna það til Lyfjastofnunar. Þessi skylda hefur verið bundin í lög frá upphafi árs 2021, hana er að finna í 63. gr. lyfjalaga.
Allir geta tilkynnt grun um aukaverkun lyfs
Hægt er að tilkynna rafrænt í gegnum gátt á vef Lyfjastofnunar. Auk þess getur heilbrigðisstarfsfólk tilkynnt í gegnum Sögukerfið á þar til gerðu eyðublaði.